Kwaliteit in het beroep, vak of sector bevorderen en tot een hoger niveau brengen, veel verenigingen streven dit na. De leden natuurlijk ook, behalve als ze last hebben van de ‘regeltjes’ of van de wanprestaties van anderen. Hoe pak je dit aan als bestuur en team?

Peter Noordhoek,expert in kwaliteit, onderzocht de mogelijkheden om te komen tot een sterk kwaliteitsbeleid samen met leden. Een ingewikkeld onderwerp omdat de hele buitenwereld meekijkt, zeker als er iets mis gaat. Terwijl vertrouwen van anderen in jouw sector of vak precies het resultaat is dat je wilt bereiken met je kwaliteitsbeleid. Noordhoek vat dit samen in de titel van zijn proefschrift: ‘Trusting Associations’.

Hoe zeggen leden ja
“Het gaat mij om de vraag hoe je in de vereniging bereikt dat leden ja zeggen tegen een initiatief om het vertrouwen te vergroten. Pas als het vertrouwen van de leden er is, kan het vertrouwen in de vereniging – van buiten – ontstaan. Leden kunnen bij incidenten vaak ingrijpen eisen – net als de omgeving. Als leden kritiek hebben, is het nogal eens op de concrete aanpak. Ze zullen het op individueel niveau afwegen: ik heb hier niets aan, we moeten anderen hard aanpakken of helpen. Begrijpt het bestuur wel waar ik mee te maken heb? En ze kunnen een uitwijkstrategie voorstellen: we moeten terug naar de basis; we moeten ondernemend/moderner/ innovatief zijn/ of we moeten dit probleem op de een of andere manier parkeren, bijvoorbeeld een commissie aan het werk zetten voor een keurmerk. Echt praten over kwaliteit is moeilijk. Maar dat is wel de essentie, niet wegschuiven, niet anders en leuk benoemen (innovatie) maar echt het gesprek aangaan met elkaar.”

Eerst intern vertrouwen bouwen
“Een standaard reactie van politici bij incidenten is: meer regels, meer toezicht. Dit zet de vereniging onder druk om zich te bewijzen en tegelijk kijkt vooral de overheid naar verenigingen als verlengde arm en manier om de leden in het gareel te krijgen, want toezicht door de overheid zelf is duur. De vereniging blijft in een spagaat: de slagers moeten beter vlees leveren, maar worden gewantrouwd als zij het zelf keuren. Mijn advies is om pas 'voor de overheid' te handhaven als dat de vereniging helpt om de eigen doelen te bereiken en eigen regels te handhaven."

Unieke taak
“Durf erop te vertrouwen dat als je intern de leden overtuigt en meeneemt, dat het vertrouwen in het collectief, in de vereniging, dus het vertrouwen van buiten, ook groeit. Vertrouwen bouwen kan alleen de vereniging, omdat die kan zorgen voor overeenstemming en draagvlak. Maar het is ook spannend, want je gaat echt een discussie met elkaar aan over wat goed is in het uitoefenen van je vak, beroep, gedrag, ondernemerschap, zaken die leden echt raken.”

Hoe pak je dat aan als bestuur en team? Doe mee met de workshop Vertrouwen in verenigingen op 14 januari voor inzicht en tips.