D66 experimenteert volop om nieuwe relaties te ontwikkelen met de achterban. Want al is het lidmaatschap misschien achterhaald, je wilt toch een steviger relatie dan ‘volger op Facebook’. Hoe kan dat eruit zien? Met die vraag ging een groep verenigingsprofessionals aan de slag.
Thema
Eén van de belangrijkste drempels die mensen benoemen voor lidmaatschap van een politieke partij is het idee dat je het met het hele programma van de partij eens moet zijn. Dat is uiteraard niet zo. Je kunt hierop inspelen door op thema te werken.
Samenwerken
Profileren op een thema kan heel goed door samen te werken met andere organisaties. Dan is sneller duidelijk dat het gaat om het gezamenlijke doel – en de wil elkaar daarop te vinden.
Activeren
Je kunt de relatie invullen met samen iets doen – niet alleen praten en denken.
Lokaal
Samenwerken op thema en activeren is dichtbij mensen, vaak lokaal. Mensen willen graag dialoog, meedenken over verbeteringen en oplossingen in hun omgeving. Kies zorgvuldig welke thema’s bij jouw vereniging horen, met wie (organisaties) je zou willen samenwerken en met welke (vertegenwoordigers van) organisaties en achterban(nen) je aan de slag wilt.
Ervaring uit de praktijk
Vereniging Natuurmonumenten heeft hier intussen veel ervaring mee en bijvoorbeeld ook sportbonden zijn hiermee bezig, zoals NTFU. Geleerde lessen: het is een pre als de organisatie die uitnodigt als een neutrale partij wordt gezien. Het is relevant dat ook beslissers meedoen – het gaat erom elkaar zoveel mogelijk aan te spreken op expertise en het vermogen om tot oplossingen te komen. Door te werken met methoden als G1000 kun je met een flink aantal deelnemers toch in 1 dag resultaten bereiken. Houd er rekening mee dat een vervolgbijeenkomst altijd veel minder deelnemers zal trekken. En, blijf in je rol: je hebt de ontmoeting mogelijk gemaakt maar bent niet de partij die het allemaal moet uitvoeren.
Netwerken versterken
Een andere manier om lokaal veel effect te bereiken door samenwerken is als je verschillende groepen op individueel niveau met elkaar in contact brengt, bijvoorbeeld boeren en boswachters. Beide zijn (vertegenwoordigers van) eigenaren van het landschap en willen een goede samenwerking met overheden en burgers. Heeft jouw vereniging op bestuurlijk niveau veel overleg met een andere vereniging, organiseer dan ook eens ontmoetingen tussen de leden.
Bottom-up
Er zijn in de samenleving heel veel mensen die zelf iets willen bijdragen. Ga aan de slag met cocreatie en vormen van crowdfunding. Als mensen graag iets willen kun je ze helpen dat doel te bereiken.
Niet langer all inclusive
Experimenteer. Laat mensen bijvoorbeeld betalen voor deelname aan het congres van de vereniging. D66 laat deelnemers zelf bepalen wat zij betalen en vraagt ook aan deelnemers om de deelname van bijvoorbeeld jongeren te sponsoren.
Bepalen wat je wilt krijgen
Je kunt het lidmaatschap als het gaat om diensten en producten met verschillende varianten invullen. Gratis, zolang het gaat om een online-account en informatie. Betaald, als ook diensten worden afgenomen. Laat leden/achterban kiezen uit pakketten en modules. We willen graag kiezen en betalen voor wat we gebruiken.
Bepalen wat je steunt
Je kunt ook in het bijdragen aan collectieve doelen keuzemogelijkheden aanbieden: op thema of project/doel.
Bepalen hoe je bijdraagt
Creëer verschillende mogelijkheden om het gezamenlijke doel te steunen: met geld, of met tijd en inzet, en maak dat gemakkelijk en houd het overzichtelijk.
Word lid !?
Er zijn veel mogelijkheden om de relatie met de achterban anders in te vullen. Maar kenmerkend voor een vereniging is om collectief de belangrijke besluiten te nemen. D66 heeft bewust gekozen voor ‘one man, one vote’ in de verenigingsdemocratie. Zolang je een vereniging bent, moet je niet aarzelen om toch af en toe de vraag te stellen: Word lid en …bepaal mee.
Q-sessie door Angèle Welting, manager vereniging en opleiding, Marcella Heiboer, regisseur innovatie, en Gijs de Jong, projectleider nieuwe lidmaatschappen en beleidsadviseur, bij verenigingsbureau D66.
