Een stralende dag, vol energie, dat kenmerkte het Verenigingscongres 2024. Op de unieke locatie van het circuit van Zandvoort kwamen autoliefhebbers en natuurbeschermers samen, verenigd door hun gezamenlijke geloof in de kracht van verbinding en dialoog. Deze bijzondere setting was voor één dag de ontmoetingsplek voor ruim 200 verenigingsprofessionals.  

Verenigingsmensen zijn optimisten, dat bewijst Sarah Sladek aan het einde van dag, waarin ze eerst vraagt hoeveel deelnemers te maken hebben met dalende ledentallen en hoeveel van ons geloven in een mooie toekomst voor onze vereniging. Bij beide vragen zegt een vrij groot deel ja. Een mooie toekomst kan nog steeds, als we leden voorop stellen, geeft Sladek aan, zet niet in op de lobby, niet in op de drukte van de eventkalender, maar zet leden op de eerste plaats.

Aan het begin van de dag vertelt NOC*NSF directeur Marc van den Tweel hoe zijn vereniging dat nu doet in de sport en hoe hij dat eerder toepaste bij Natuurmonumenten. Hij ging op zoek naar het radicale midden, daar waar de meeste mensen te vinden zijn, die de natuur een warm hart toedragen. “Er is een verbinding te maken langs lijnen van inhoud, kennis en passie. Misschien verlies je een deel van je traditionele, radicale achterban, als je inzet op verbinding en dialoog, maar je krijgt toeloop van nieuwe, vaak jongere leden. Houd wel goed je eigen missie in de gaten, je bent er niet primair om andere organisaties, of de overheid te helpen hun doelen te bereiken.” 

Een aanwezige lobby-expert reflecteerde hierop: “Dit vond ik interessant. Hoe kun je coalities vormen en tegelijkertijd je missie behouden? Er is een risico dat je een deel van je identiteit opgeeft.” Een expert op het gebied van jong talent merkte op: “Marc schakelt moeiteloos tussen verschillende abstractieniveaus, dat maakt zijn verhaal heel boeiend.”

Vanzelfsprekend of woke

KHN kiest altijd voor een ondernemer uit de sector als voorzitter. Dat betekent wel dat je in staat moet zijn om je bedrijf op afstand aan te sturen, want het voorzitterschap vergt veel tijd en aandacht, zag Marijke Vuik. Zij zocht naar de balans tussen het bepalen van de nieuwe strategie in een dag – door bestuur en ledenraad – en een uitgebreid strategietraject waarin leden, medewerkers en zelfs niet-leden meedenken en meepraten en waarin verschillende keuzes en scenario’s werden voorgelegd. Het is precies waar veel verenigingsprofessionals voor komen: een eerlijk en herkenbaar verhaal, waarin het vooral gaat over hoe je dingen kunt aanpakken en wat je daarbij tegen kunt komen. Bijvoorbeeld dat je zelf denkt dat duurzaamheid een vanzelfsprekende opdracht is en dat er leden zijn die je dan woke vinden. Dan ga je terug in gesprek met elkaar.

Een deelnemer van haar sessie vertelde: “Dit verhaal van Marijke was zo eerlijk, het maakt het heel herkenbaar. Ook ik vond volop inspiratie en herkenning, zoals de vraag hoe je niet-leden bij je vereniging betrekt. Het is slim om contact te houden met niet-leden, zodat ze weten wie jij bent en wat je doet.”

Events

Er waren volop sessies, verhalen en kennis om te delen. Bijvoorbeeld over het organiseren van events, met tien tips om te zorgen dat je event een chaos wordt. En wie dat nou altijd had gewild kon in een simulator ervaren hoe het is om te racen. Bjorn Meulendijks, marketingmanager bij Verus, had zelfs even zijn racepak aangetrokken voor de gelegenheid, al had hij zijn eigen racewagen niet meegenomen. Hij kent het circuit overigens ook als deelnemer aan de circuitrun, dan probeer je op je eigen benen 12 kilometer zo hard mogelijk af te leggen. 

Vrijwilligersbeleid

Wat voor vereniging je ook bent, er zijn altijd vrijwilligers actief. In tijden van oplopende personeelstekorten, drukke agenda’s en vergrijzing, is het zaak om een slim vrijwilligersbeleid op te zetten in combinatie met een goed uitgewerkte vrijwilligersreis. Annet de Lange gaf deelnemers veel tips en uitdagingen. Realiseer je echt wat de cijfers en de trends om je heen betekenen voor jouw organisatie. Zij tipt ons ook om ons te laten inspireren door www.histories.be, de website van de Vlaamse organisatie voor erfgoed. Of om een flex-app in te zetten, zodat mensen gemakkelijk een kleine klus kunnen vinden om op te pakken. Een deelnemende verenigingsmanager, die voor het eerst aanwezig was, zei: “Ik vond het heel inspirerend, en voel bevestiging en herkenning: yes, ik ben op de goede weg.

Belonging is a feeling

Tot slot, een terugblik op de bijdrage van Sarah Sladek. Hoewel er discussie is over het indelen van generaties in hokjes, zijn er duidelijk verschillen tussen jongere en oudere leden en medewerkers. Ze hebben andere ervaringen, groeiden op in verschillende tijden, kregen ander onderwijs en hebben een ander toekomstperspectief. De verschillen kunnen groot zijn. Daar moet je goed op inspelen. Help de genX generatie om open te staan en te luisteren naar jongeren en help de genZ generatie om informeel contact te (durven) maken met elkaar en met andere generaties in de vereniging. Een van de vele lessen en inzichten die zij met ons deelt is het uitpluizen van de vraag: ‘What is in it for me?”.  Die wordt vaak puur financieel of als een klantvraag uitgelegd, maar er zit bij verenigingen ook een emotionele kant aan. “Hoor ik hierbij? Voel ik me hier trots, verbonden, herkend, geïnspireerd?”

Een jonge verenigingsprofessional reflecteerde: “Het verhaal moet nog even bezinken, maar ik kan er zeker iets mee.” Ze merkte ook op dat sommige plaatjes in de presentatie voor haar niet herkenbaar waren, maar vond de inhoud waardevol.

Volgend jaar organiseren wij het Verenigingscongres op vrijdag 3 oktober 2025. Noteer deze datum alvast in je agenda! We hopen je daar te ontmoeten.